Thắc mắc về xin thẻ tạm trú cho người nước ngoài làm việc tại Việt Nam

Hỏi:

Tôi có đồng nghiệp người nước ngoài đang làm việc cho một công ty ở Việt Nam, từ trước đến nay vẫn sống và làm việc trong khuôn viên của công ty nên rất bất tiện trong sinh hoạt. Nay muốn ra ngoài thuê nhà riêng cho tiện lợi, thế nhưng khi chủ nhà ra hỏi công an địa phương lại yêu cầu phải ra Hotel ở chứ nếu thuê nhà riêng họ sẽ không cho đăng ký tạm trú. Xin hỏi câu trả lời như vậy là đúng hay sai? (Tôi thấy ở các thành phố lớn người nước ngoài thuê nhà ở khắp nơi !) Xin cảm ơn.

Trả lời:

Theo quy định hiện hành về vấn đề cư trú của người nước ngoài, bao gồm: Pháp lệnh nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú của người nước ngoài và các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành thì chưa có quy định cụ thể, rõ ràng về điều kiện nơi cư trú của người nước ngoài như thế nào mới được đăng ký tạm trú (ở nhà riêng hay hotel) như thắc mắc của anh. Tuy nhiên, tại Điều 15, Nghị định số 21/2001/NĐ-CP có quy định về việc đăng ký tạm trú cho người nước ngoài như sau:

“1. Người nước ngoài nghỉ qua đêm tại khách sạn, khu nhà ở dành riêng cho người nước ngoài (kể cả khu nhà ở của ngoại giao đoàn) phải khai báo tạm trú thông qua chủ khách sạn hoặc người quản lý khu nhà ở. Chủ khách sạn, người quản lý khu nhà ở có trách nhiệm chuyển nội dung khai báo tạm trú của người nước ngoài đến cơ quan quản lý xuất nhập cảnh thuộc Công an tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

2. Người nước ngoài nghỉ qua đêm tại nhà riêng công dân phải trực tiếp hoặc thông qua chủ nhà khai báo tạm trú với Công an phường, xã nơi tạm trú. Công an phường, xã có trách nhiệm chuyển nội dung khai báo tạm trú của người nước ngoài đến cơ quan quản lý xuất nhập cảnh thuộc Công an tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.”

Căn cứ quy định trên đây có thể suy luận như sau: Người nước ngoài có quyền lựa chọn nơi cư trú tại Việt Nam, có thể là khách sạn, khu nhà ở dành riêng cho người nước ngoài hoặc thuê nhà riêng của các tổ chức, cá nhân và ở bất kỳ nơi nào, họ đều có nghĩa vụ (phải) khai báo tạm trú với cơ quan có thẩm quyền, cụ thể:

- Nếu ở khách sạn, khu nhà ở dành riêng cho người nước ngoài thì khai báo tạm trú thông qua chủ khách sạn hoặc người quản lý khu nhà ở.

- Nếu thuê nhà riêng của công dân thì có thể trực tiếp khai báo hoặc thông qua chủ nhà để khai báo tạm trú với Công an phường, xã nơi tạm trú.

Như vậy, việc Công an địa phương trả lời chủ nhà và bạn anh như nội dung anh hỏi là chưa phù hợp với quy định của pháp luật. Tuy nhiên, anh và bạn anh cần phải lưu ý quy định của pháp luật về điều kiện cho người nước ngoài thuê nhà sau đây:

- Chủ nhà đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở;

- Nhà cho thuê phải có địa chỉ cụ thể, nằm ngoài khu vực an ninh, quốc phòng; riêng biệt (không cùng chung căn hộ hoặc cùng chung cửa đi với căn hộ khác); đảm bảo an toàn về cấu trúc, xây dựng; không có tranh chấp về quyền sở hữu, quyền sử dụng; nhà cho thuê phải có xác nhận  của cơ quan công an về việc đủ điều kiện an ninh trật tự, đủ điều kiện về phòng cháy, chữa cháy;

- Việc thuê và cho thuê phải được lập thành hợp đồng; hợp đồng thuê nhà phải được lập thành văn bản, nếu thời hạn thuê từ 6 tháng trở lên thì phải công chứng hợp đồng tại Phòng công chứng nhà nước hoặc Văn phòng công chứng tại địa phương nơi có nhà ở cho thuê;

- Chủ nhà phải đăng ký hộ kinh doanh cá thể về việc cho thuê nhà, phải nộp thuế cho thuê nhà theo quy định pháp luật.